Güney Kıbrıs’ta yayımlanan Fileleftheros gazetesi “İngiltere Çerçevesi Tartışması… Başka Önerilerin Yokluğunda, İngiltere Kendi Fikirler Paketini Sunarak İnisiyatif Üstlendi” başlık ve spotuyla manşetten aktardığı haberinde, Guterres mantığı çerçevesinde başka önerilerin olmamasının, İngiltere’ye inisiyatif alıp kendi fikirler paketini hazırlama fırsatı sunduğunu ve bunun da mevcut aşamada Kıbrıs sorunu için masada olan tek şey olduğunu yazdı.
Gazete, çerçevedeki ana eksenlerin egemenlik, siyasi eşitlik ve yeni devletin federal yapısına dair konularla ilgili olduğunu kaydederken, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in 2017’de Crans Montana’da sunduğu çerçeveyle kıyaslandığında, özellikle garantiler ve güvenlikle ilgili önemli boşlukların göze çarptığını belirtti.
Türk tarafının güvenlik ve garanti konularına verdiği tepkiler dikkate alınarak bu konuların gündemden çıkarılmasının çabalandığını yazan gazete, diplomatik çevrelere göre bunun, Rum tarafı açısından oldukça olumsuz bir gelişme olacağını ve Rum tarafına, oluşan durumla ilgili sorumluluk yüklenmiş olacağını kaydetti.
BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs sorunu için atadığı Geçici Özel Danışman Jane Holl Lute’un New York’taki toplantıların ön hazırlığı için adaya ziyaret gerçekleştirmeyecek olmasının, BM’nin niyetinin ne olduğuna yönelik boşluklar oluşmasına neden olduğunu belirten gazete, Eylül sonu iki liderle Guterrs arasında üçlü toplantı yapılması olasılığının da azaldığını yazdı.
New York’ta görüşme
Gazete, iki tarafın da şu an, Guterres ile ayrı ayrı yapacakları görüşmenin ve yaklaşık yarım saatlik süre içerisinde sunacakları tezlerin ön hazırlığını yaptıklarını kaydetti.
Haberde, New York’taki gelişmelerin, Rum Yönetimi’nin “Maraş’taki Türk tahriklerine” karşı alacağı tedbirler açısından yol gösterici olacağı ifade edildi.
Öte yandan Politis gazetesi ise “Başkan’ın Kıbrıs Sorunundaki Denemeleri” başlıklı haberinde, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in İngiliz formülünü değerlendirmek istediğini; ancak bunu Londra-Zürih Anlaşmaları çerçevesinde yapmak istediğini yazdı.
Habere göre Anastasiadis’e yakın çevreler, üniter devlete dönüş önerisinin taktiği ve iç yüzü bulunduğunu; Anastasiadis’in bu taktikle Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın hak iddia ettiği pasaportlar konusuna yanıt vermiş olduğunu ve önerinin iç yüzünde de, Kıbrıslı Türklere geçici olarak (1960 Anayasası’na) geri dönüş, devamında da İngiliz formülü üzerinden “Kıbrıs Cumhuriyeti”ni Belçika ve İngiltere’deki gibi bir federasyon modeline dönüştürme çağrısı yapıldığını kaydetti.
Haberde, İngiltere, İskoçya ve Galler’de sınırsız özerklik olduğu ifade edilirken, bu önerinin kabul görmediği ve görmesinin mümkün olmadığı belirtildi.
Bölünmeyi destekliyor
Simerini gazetesi de “İngilizler Ankara’ya Yöneliyor ve Uzlaşılmış Zemin Üzerinden Bölünmeyi İnşa Ediyor” başlıklı haberinde, Anastasiadis’in Kıbrıslı Türk gazetecileri, işadamlarını ve yabancı diplomatları davet ederek, 1960 Anayasası’na dönüş önerisiyle ilgili bilgilendirme yapmayı düşündüğünü yazdı.
Haberde, Anastasiadis’in bu öneriyi New York’a da götüreceği kaydedildi.