Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın BM aracılığıyla geçtiğimiz cumartesi günü sunduğu ortak hidrokarbon komitesi kurularak doğal kaynakların birlikte yönetilmesi önerisi bugün Rum Başkanlık Konseyi toplantısında ele alınıyor. Ancak önerinin oybirliği ile reddedileceği belirtiliyor. Alithia gazetesi “Doğal Kaynakların Birlikte Yönetilmesiyle İlgili Akıncı Önerisi Reddediliyor” başlıklı manşet haberinde, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in, ortak komite önerisiyle Doğu Akdeniz’le ilgili gelişmelerin masaya yatırılacağı yarınki siyasi parti başkanları toplantısının ardından, Akıncı’nın önerisiyle ilgili tutumunu resmen açıklayacağını yazdı.
Benzer bir önerinin 3’üncü Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu döneminde, 2011’de de yapıldığını ancak zamanın Rum Yönetimi Başkanı Dimitris Hristofyas’ın reddettiğini hatırlatan gazeteye göre; bugünkü toplantı sonrasında ortak hidrokarbon komitesi önerisine dair tutum resmen açıklanacak.
Rum Başkanlık Sarayı, “Akıncı’nın ve önerisini desteklediğini açıklayan Ankara’nın, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs geçici Özel Danışmanı Jane Holl Lute’un müzakerelerin yeniden başlamasıyla ilgili inisiyatifini öldürmek ve sadece doğal gaz konusuna Akıncı-Anastasiadis diyaloğu açılmasını istediği için bu ani harekette bulunduğu” kanaatinde. Saray, “Akıncı’nın bu sebeple Lute’u, Ağustos başlarında planladığı Kıbrıs seyahatini ertelemeye/iptale ikna etmeye çalıştığını” da değerlendiriyor.
Rum yönetiminden bir kaynak “doğal gazın yönetilmesi konusunun Kıbrıs müzakereleriyle alakası yoktur. Kıbrıs Rum tarafı açısından, Başkan Anastasiadis ve Sayın Lute arasında kısa süre önce varılan, BM diplomatının üç hafta içerisinde Kıbrıs’a gelerek müzakerelerin yeniden başlamasına dair istişarelerine devam etmesi mutabakatı geçerlidir” dedi.
Oy birliği ile RET
Politis “Oy Birliğiyle Redde Doğru… Akıncı Önerisi İçin Yarın Ulusal Konsey Toplantısı” başlıklı haberinde Rum yönetiminin, doğal kaynaklarının ortaklaşa yönetilmesi önerisinin ve sunulma zamanının ardında maksat gördüğüne dikkat çekti. Habere göre Rum yönetiminden bir kaynak Cumhurbaşkanı Akıncı’nın önerisini ve zamanlamasını, “bugünkü AB Dışişleri Bakanları Konseyi olağan toplantısı ve Türkiye’nin uzlaşıcı yüzünü gösterme taktiğine” bağlıyor.
Kıbrıs Türk tarafından bir kaynağının, önerinin maksatlı ve taktik hareket olduğu söylemlerini reddettiğini belirten gazeteye göre kaynağı, önerinin, Genel Sekreter’in raporundaki, Ada içerisinde ve etrafındaki doğal kaynaklardan her iki toplumun da yararlanması ve bütün müdahillere karşılıklı kabul edilebilir ve sürekli çözüm bulmaları için teşvik olması gerektiğine dair son tavsiyelerine ve Guterres’in “gerilim daha da tırmandırılmasın, etkisiz hale getirilsin” çağrısına uymaktan başka bir şey olmadığını söyledi.
Rum yönetiminin, Akıncı önerisinin doğrudan Ankara’dan geldiği görüşünde olduğuna ve Anastasiadis’in yarın toplantıya çağırdığı “Ulusal Konsey” tarafından oy birliğiyle reddedilmesinin beklendiğini belirten gazete, özetle şunları yazdı:
“Yetkili bir kaynak bize, önerinin sürpriz olmadığını, zamanın Kıbrıslı Türk lideri Derviş Eroğlu tarafından 2012’de reddedilsin diye sunulana benzer ama çözümsüzlük durumuna da atıf yaptığı için daha kötü güncellenmiş bir öneri olduğunu söyledi.
Hükümetin cumartesi günü, doğal gaz yönetimi konusunun Kıbrıs müzakereleriyle alakası olmadığı ve Kıbrıs Rum tarafının müzakerelerin yeniden başlamasına odaklı olmaya devam ettiği mesajı verdiği hatırlatılıyor.
Ne dediler?
Haravgi gazetesi AKEL’in, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın ortak komite önerisini değerlendirdiği açıklamasına “Akıncı önerisi, olduğu şekliyle kabul edilemez. Ancak Kıbrıslı Türklerin endişeleri yatıştırılmalıdır” denildiğini yazdı.
Ekologlar Başkanı Yorgos Perdikis, Akıncı’nın önerisini “bu bir şaşırtma hareketidir” şeklinde yorumladığı açıklamasına, şunları ekledi:
“Sayın Akıncı önerisi ile Kıbrıs MEB’indeki Türk faaliyetlerini çekinerek olsa dahi kınamaya başlayan -ki bu, uluslararası ilişkileri açısından çok kritik bir aşamada bulunan Türkiye’yi rahatsız ediyor- uluslararası toplumun ilgisini dağıtmaya çalışıyor. Başkan Anastasiadis bu öneriyle ilgili görüşmeye karışmaktan kaçınmalıdır.”
EDEK öneriyi reddetti ve hidrokarbonlarla ilgili bu tür önerileri herhangi bir şekilde kabul etmelerinin Türkiye’nin ve KKTC’nin politikasını daha da güçlendirecek ciddi bir kayma olacağı görüşünü ortaya koydu.
ELAM da açıklamasında şunları kaydetti: “Gelmiş geçmiş hükümetler ve diğer siyasi partiler uluslararası toplumu Kıbrıs’ta toplumlararası anlaşmazlık olduğuna ve eşit muhataplarımızla çözebileceğimize ikna etmek için ortaya taksimci öneriler, dönüşümlü başkanlık, yetki paylaşımı ve diğer pek çok şeyi ortaya koydukları için şimdi işgal oluşumu üstlük de istiyor. ELAM ezelden beridir, bizi yeni trajik tavizlere sürükleyecek iki bölgeli, iki toplumlu federasyon zeminindeki taksimci yaklaşımların terk edilmesi için Yeni Ulusal Strateji belirlenmesinin elzem olduğunu vurguluyor.