Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Ban Ki-moon’un düşüncelerinde, eylül ayında Kıbrıs sorununa ilişkin çoklu konferansın toplanmasının bulunmadığı belirtildi.
Kathimerini gazetesi “Eylül Ayında Çoklu Konferans Olanaksız” başlıklı haberinde, BM Genel Sekreteri Ban’ın yakın çalışma arkadaşlarıyla konuşan batılı bir diplomatik kaynağa dayanarak, Ban’ın Kıbrıs sorunundaki gelişmelerden cesaretlenmesine ve liderlerin çözüme yönelik bağlılıklarına karşın, tehlikeli çıkmazlara yol açacak yapay beklentiler yaratarak hiçbir durumda gelişmeleri hızlandırmayı arzulamadığını yazdı.
Ban’ın, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin de paylaştığı görülen esas düşüncesine göre, Kıbrıs sorunundaki gerçek müzakere, özün görüşülmesine başlanacağı 29 Haziran’da başlayacak. Ban’ın, liderlerin en iyi niyetiyle bile temel konulardaki farklılıkların aşılmasının çok daha fazla zamana gereksinimi olacağını düşündüğünü yazan gazete, yine diplomatik kaynağa dayanarak çoklu konferansın, al-ver süreciyle birbirinden ayrılmaz olduğunu, bunun da, iki taraf arasındaki anlaşmazlıkların çok fazla azaltılmasını ön koşula bağladığını belirtti.
Gazete bu konulara Türkiye’de henüz hükümetin kurulmamış olması ve Yunanistan’daki iflastan kaçınılmasıyla ilgili gelişmelerin de ekleneceğini yazdı.
Gazete haberinde ayrıca çoklu bir konferansta, garantör ülkelerin kritik bir rol oynayacağını, zira konferans kapsamında garantiler meselesi ile askerlerin varlığının ortaya konulacağını belirtirken Türkiye’nin garantiler konusundaki tavrının iyimserlik doğurmadığını, Türkiye’nin tavrını değiştirmesi için de, şimdilik temaslara hazır olmayan uluslararası başrol oyuncularının müdahalelerinin isteneceğini savundu.
Akıncı’nın önerisi
Kathimerini gazetesi “Akıncı federasyon ve güçlü merkezi yönetim önerdi” alt başlıklı haberinde ise Kıbrıs Türk tarafının müzakere masasına sunduğu ve 3.Cumhurbaşkanı Eroğlu’nun çizgisinin aksine, federasyon ve güçlü bir merkezi yönetimi hedefleyen görüşlerinin, Kıbrıs Rum müzakere grubunda şaşkınlık yarattığını yazdı.
Gazete elde ettiği bilgilere dayanarak, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın da dile getirdiği “yeni Kıbrıs Türk düzeninin” Kıbrıslı Türklerin merkezi hükümete güçlü katılımını ve karışmasını ve iki toplum tarafından, Kıbrıs devlet işlerinin birlikte idare edilmesi bilincinin geliştirilmesini arzuladığını savundu.
Gazete haberinde ayrıca gerek mülkiyet, toprak konusuna ilişkin kriterler, güç paylaşımı; gerekse Kıbrıs sorununu ngeriye kalan tüm başlıklarında iki tarafın tezlerinin değerlendirilmesi çerçevesinde, Kıbrıs Türk tarafının tezlerinin, güçlü bir merkezi yönetimle, federal yönetim sisteminde iki kurucu devletin işbirliği felsefesinden ilham aldığını yazdı.
Gazete Cumhurbaşkanı Akıncı’nın müzakerelere yerleştirdiği yeni yaklaşımın, Kıbrıs Türk tarafının müzakerecisi Özdil Nami tarafından, dönüşümlü başkanlık ve ağırlıklı oya ilişkin Talat-Hristofyas görüş birliğini yinelediğini ve nedenlere dayandırdığını ayrıca Kıbrıs Rum tarafının önerdiği bir başka yönetme şeklini görüşmeyi ise reddettiğini belirtti.