Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in hazırladığı raporda “arzu edilen çözüm şekline” atıf yapmaması, Kıbrıs sorununda beklenen gelişmeler arifesinde Rum siyasi partilerini kaygılandırdı.
Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis ve Dışişleri Bakanı Nikos Hristodulidis’in, çeşitli temaslarında muhataplarından teyitler almalarına rağmen, Türk tarafının prosedürü BM şemsiyesi dışına çıkarma çabasının, Kıbrıs sorununda yeni bir inisiyatif çerçevesinde zemin kazanabilecek olması nedeniyle diplomatik hareketliğe giriştiği haber verildi.
Fileleftheros gazetesi haberi manşetten “Çözüm Şekli İçin Hareketlilik… Lefkoşa Müzakerelerde AB’nin de Katılımının Sağlanmasını İstiyor… Kıbrıs Cumhuriyeti Görüşmelerin BM Şemsiyesi Altında ve Üretilen Malzeme Temelinde Olmasını İstiyor” başlığıyla aktardı.
Aynı gazete “Kıbrıs Sorununda Bıçaklar Çekildi… DİKO Topluma İndirgenmekten Söz Etti ve Hükümeti Provoke Etti” başlıklı haberinde ise Guterres’in iyi niyet misyonu raporu yüzünden Rum yönetimi ile DİKO arasındaki zıtlaşmanın yeniden hız kazandığına dikkat çekti.
Habere göre DİKO Başkanı Nikolas Papadopulos, Kıbrıs sorunundaki icraatları ile “Kıbrıs Cumhuriyeti”ni topluma indirgediği ve çözüm perspektifini ortadan kaldırdığı gerekçesiyle Anastasiadis hükümetine ağır eleştirilerde bulundu.
‘Toplum düzeyine indirildik’
Papadopulos “Beşli Konferans’ın ilan edildiği 3 Kasım 2020 Ortak Açıklamasının boşluklar ve eksiklikler içerdiği” uyarısında bulunduğunu hatırlatarak “Müzakerelerin zeminine hiçbir atıf yapılmadı. Kıbrıs Cumhuriyeti’nin davet edilmesi konusuna hiçbir atıf yok. Şimdi bu ifadeler Genel Sekreter’in Barış Gücü’nün görev süresinin uzatılması ve Kıbrıs sorunu ile ilgili raporlarında da yer almıyor. Müzakere zeminine hiç atıf yapılmıyor. Kıbrıs Cumhuriyeti’ne hiç atıf yapılmıyor. Bizi topluma indirgediler ve çözüm zemini yok oldu” dedi.
Rum Hükümet Sözcüsü Kiriakos Kusios ise, eski Rum Yönetimi başkanlarından Tassos Papadopulos’a da iğneleyici atıf yaparak DİKO’ya cevap verdi. Kusios “Kıbrıs Cumhuriyeti BM ve AB’ye üye bir devlettir, dolayısıyla hiçbir şekilde -Türkiye’nin ve Kıbrıslı Türklerin değişmez taktiği ve tezi olduğu gibi- ‘işlevsiz’ olmuyor. Aynı şey, müteveffa Başkan Tasos Papadopulos’un o zamanki Genel Sekreter’in hakemliğine katıldığı Bürgenstock’ta da oldu. Zamanın Kıbrıs Cumhuriyeti Başkanı, o müzakerelere katıldı diye Kıbrıs Cumhuriyeti de tehlikeye girmedi” dedi.
Kusios, AKEL’e de DİKO’nun “Kıbrıs Cumhuriyeti”nin topluma, işlevsiz devlete indirgendiği tezini paylaşıp paylaşmadığını sorarak meydan okudu.
DİSİ Basın Sözcüsü de DİKO’nun iki bölgeli, iki toplumlu federasyonun savunucusu görünmesinin kendilerini şaşırttığına işaret etti, hem DİKO’ya hem de AKEL’e “Beşli Konferans’a katılmamız Kıbrıs Cumhuriyeti’nin yıkılacağı veya işlevsiz olacağı anlamına mı gelecek?” sorusunu sordu.
AKEL kaygılı
Diğer partiler de gelişmelerden kaygı belirttikleri açıklamalar yaptı. AKEL, açıklamasında, Josep Borrell’in Kıbrıs sorunuyla ilgili açıklaması üzerine özlü Kıbrıs müzakerelerinin yeniden başlaması için Anastasiadis’in, Genel Sekreter’in işaret ettiklerine ikna edici şekilde cevap vermesi gerektiğini belirtti. Açıklamada "müzakere masasına iki devlet çözümü, yani taksim konulsun diye Kıbrıs sorununun çözüm zemininin sorgulanmakta olduğu bir dönemde tehlikeler ancak iki bölgeli, iki toplumlu, BM kararlarında belirtilen şekliyle siyasi eşitliği olan bir federasyona sarsılmaz bir tutarlılık ile önlenir” ifadesine yer verildi.
EDEK Genel Sekreter’in Pontios Platusvari, KKTC ile Güney Kıbrıs arasında eşit mesafe politikası izlediğine dikkat çekerek bunun “akıl almaz olduğunu” savundu.
Vatandaşlar İttifakı, Genel Sekreter’in raporunda Türkiye’yi suçlamamasının da “Kıbrıs Rum idaresi ifadesini kullanmasının da kabul edilemez olduğunu” öne sürdü.
ELAM ise gelişmelerin, daha önce birçok kez tehlike uyarısıyla birlikte ortaya koyduğu değerlendirmelerini doğruladığını savunduğu açıklamasında, “Birilerinin, bizi matematiksel kesinlikle sürüklediği yeni fiyasko ile ilgili sorumluluğu üstlenme zamanı geldi” değerlendirmesinde bulundu.
Eski Rum Meclis başkanlarından Yannakis Omiru ise Rum Yönetimi Başkanı’nın, gayriresmî beşli konferans öncesinde, konferansa “Kıbrıs Cumhuriyeti Başkanı ve Kıbrıs Rum toplumu lideri olarak katılacağını beyan etmesi ve tutanağa böyle kaydedilmesini istemesi gerektiği” görüşünü savundu.