Tarımda reform şart

Ömer KADİROĞLU
Ticaret Dairesi verilerine göre, yılda ortalama 40 milyon dolar tutarında hayvan yemleri ve katkı maddesi ithal ediliyor. Yemin hammaddesinin dövizle alınması dolaylı olarak et ve süt fiyatlarına da yansıyor.
Yem yapımında en önemli katkı maddelerinden biri olan ayçiçeği küspesi de yurt dışından dolarla alınıyor. Tarımda hayvan yemi için sadece arpa ekimi yapılırken, Mesaryalı üretici Ali Osman Can bir ilki gerçekleştirdi.
Daha önce ekimi yapılmamış ayçiçeği ekimi yapan Can, hasat için gün sayarken, hayvan yemleri için servet harcandığını, harcanan milyonları ülkede tutulabileceğini ifade etti.
Diyalog’a konuşan Can, 80 dönümlük araziye ekim yaptığını belirterek, et ve sütün ucuzlayabilmesi için hayvancıların devletin de teşviki ile yem ham maddelerini kendilerinin üretmesi gerektiğini ifade etti.

İthale gerek yok
Yem hammaddesinin ithal edildiğini, bunun hem girdi maliyetlerini yükselttiğini hem de süt ve et fiyatlarının yükselmesine neden olduğunu ifade eden Ali Osman Can şöyle devam etti:
“Yaklaşık 25 yıl bu ülke tarımında bir reform olması için büyük bir mücadele verdim. Ülkede yaklaşık yarım asırdır sadece hububat tarımı yapılmaktadır. Arpa ve buğday dışında hiçbir üretim yapılmıyor. Kullanılan kimyasal ilaçlar topraktaki vitaminleri tüketiyor. 
Toprakta ekinin ihtiyacını karşılayacak vitamin yok. Her yıl tonlarca ayçiçeği küspesi ve soya ithal ediyoruz. Hayvanlar için gerekli olan proteinler olan bu ürünleri biz de üretebiliriz. Eğer bu protein maddelerini biz üretirsek yurt dışına giden milyonlar ülkede kalmış olacak. 
Devlet yetkililerinin bunu sağlayabilmesi adına büyük oranda teşvikler yapması gerekiyor. Yem ham maddelerinin yurt dışından getiriliyor olması da et, süt ve süt ürünlerinin pahalı olmasına neden oluyor.”

Olmaz dediler yaptım
Ayçiçeği ekmek istediğinde bunun mümkün olmadığının söylendiğini ancak vazgeçmediğini ifade eden Ali Osman Can şunları kaydetti:
“Bu benim hayalimdi ve kendi imkânlarımla bunu gerçekleştirdim. Bu ekimi yaparken Tarım Dairesi ile de görüştüm ve ülkemizde ayçiçeği ekiminin yapılmasının mümkün olamayacağı söylendi. 
Kendi imkânlarımla ektim ve geç kalmış olmama rağmen ayçiçeklerim oldu. Bunu ekmemdeki amacım yem girdi maliyetlerini düşürmektir. Hükümetler bu yönde çalışmalar yaparak üreticinin bu yönde değişik ürünlerin ekimini yapmasını sağlamalıdır.”