AB Komisyonu, müzakerelerde ilerleme kaydetmeyen ya da gerileyen aday ülkelere karşı yeni önlemler getiriyor.
Kapatılmış fasılların yeniden açılabilmesi ve müzakerelerin askıya alınması, planlanan önlemler arasında.
AB Komisyonu, Arnavutluk ve Kuzey Makedonya ile üyelik müzakerelerine başlanmasını bloke eden Fransa'nın baskısı üzerine müzakere sürecinde reform önerilerini kamuoyuyla paylaştı.
Reform önerileriyle müzakerelerin daha inanılır, daha dinamik ve kestirilebilir hale getirilmesi, ayrıca üye ülkelere daha fazla söz hakkı tanınması öngörülüyor.
Komisyon'un önerileri çerçevesinde aday ülkenin müzakere sürecinin, reformlarda kaydettiği gelişmelere paralel olarak ilerlemesi öngörülüyor.
AB Komisyonu'nun Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden sorumlu üyesi Oliver Varhelyi, Batı Balkanlar'a genişlemenin Birlik için büyük öncelik taşıdığını belirterek, Komisyon'un, Arnavutluk ve Kuzey Makedonya ile müzakerelere başlanmasına yeşil ışık yakan 2018'deki kararının arkasında olduğunu vurguladı.
Müzakereler tümden askıya alınabilecek
Aday ülkenin, üyelik kriterlerinin yerine getirilmesi ve reformların hayata geçirilmesinde uzun süreli ya da ciddi durgunluk gösterdiği ya da gerileme kaydettiği durumlarda yaptırımlar öngörülüyor. Komisyonun önerilerine göre bu tür durumlarda müzakerelerin bazı alanlarda askıya alınması ya da çok ciddi durumlarda tümden dondurulması mümkün olacak. Kapatılmış fasılların yeniden açılabilmesi, AB programlarına erişim gibi Birlik ile yakın entegrasyonun getirdiği avantajlar kesilebilecek ya da azaltılabilecek, AB fonlarının kapsamı ve yoğunluğu düşürülebilecek.
Komisyon'un reform önerileri, hukukun üstünlüğü, demokratik kuruluşların işleyişi, kamu idaresi ve ekonomi gibi temel reformlara daha fazla odaklanılması yoluyla sürecin daha inandırıcı bir hale getirilmesini içeriyor. Aday ülkenin kaydettiği ilerlemenin değerlendirilmesi ve gözetlenmesi sürecine üye ülkelerin daha etkili bir şekilde katılması da öngörülüyor.
Altı ana başlık
Müzakere sürecini daha dinamik hale getirmek içinse fasıllar, "temel konular", "iç pazar", "rekabet ve kapsayıcı büyüme", "çevre ve sürdürülebilirlik", "tarım ve doğal kaynaklar" ve "dış ilişkiler" olmak üzere altı ana tema altında toplanacak. Müzakereler fasıllardan ziyade ana başlıklar üzerinden bir bütün olarak açılacak. "Temel konular" ana başlığı en başta açılacak ve kapatılan son başlık olacak. Bu başlıktaki ilerleme, müzakerelerin genel ilerleme hızını da belirleyecek. Ana başlığın açılmasıyla başlık içindeki fasılların kapatılması arasında geçen zaman tercihen bir yıl ile sınırlandırılacak.
Komisyon'un önerilerine göre AB'nin aday ülkeden farklı aşamalardaki beklentileri de daha net bir şekilde tanımlanacak. Reformlarda kaydedilen ilerlemelerin olumlu sonuçları ile ilerleme kaydetmemenin olumsuz sonuçları daha netleştirilecek. Reformlarda ilerleyen aday ülkeler, AB ile entegrasyon sürecinin hızlandırılması, AB politikaları, AB pazarı ve AB programlarına kademeli geçiş ile AB fonları ve yatırımlardan daha fazla yararlanılması gibi avantajlara sahip olacak.