Dünya basını, Türkiye’deki seçimlere geniş yer verdi, ülkeler adına yapılan açıklamaların çoğunda AK Parti’nin tek başına iktidarı kaybettiğine dikkat çekildi. Açıklamalarda ve haberlerde AK Parti’den çok Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ön plana çıkarılması ve seçimin mağlubunun Erdoğan olduğuna dikkat çekilmesi gözlerden kaçmadı.
“Erdoğan’ın iktidar fantezileri reddedildi”
Avusturya Yeşiller Partisi Dış Politika Sözcüsü Tanja Windbüchler Türkiye’deki seçim sonuçlarına ilişkin, "Seçim sonucu, Erdoğan’ın tek başına iktidar fantezilerinin reddedilmesidir. Türkler, devletin Erdoğan’ın planlarına göre şekillendirilmesini kabul etmemişlerdir." açıklamasında bulundu.
Sonuçların iktidar partisi muhalefetteki bir partiyle anlaşmaya mecbur kıldığını belirten Windbüchler, "Beklentim şu ki; demokratik süreç işletilir ve mutlak güç fantezileri minimize edilir." dedi.
HDP’nin barajı geçmesini ‘Türk-Kürt barış sürecine yeni sinyaller göndermek için bir şans’ olarak değerlendiren Windbüchler, HDP’ye yapılan saldırıların faillerinin bir an önce ortaya çıkarılması çağrısında bulundu.
Türkiye-AB müzakerelerinde özellikle ciddi sorun yaşanan alanlarda yeni başlıkların açılması gerektiğine dikkat çeken Yeşiller Partisi Dış Politika Sözcüsü Windbüchler, 'hukuk devleti, insan hakları, basın ve ifade özgürlüğü’ gibi alanlarda ciddi ilerlemeler sağlamadan müzakerelerin devamının mantıklı olmayacağını söyledi.
“Hayalleri hayal oldu”
Norveç medyası, 7 Haziran seçimleri sonuçlarına dair haber ve yorumlara büyük yer verdi.
AK Parti'nin tek başına iktidarının sona erdiğini duyuran ülkenin en büyük gazetesi Aftenposten, erken seçimin de ihtimal dahilinde olduğunu belirti. Gazete, HDP'nin meclise girdiğini ve Erdoğan’ın yeni döneme ilişkin hayallerinin de hayal olduğunu yazdı.
Seçim sonuçlarına yer veren Norveç Devlet Radyo-Televizyon Kurumu (NRK) ise Türkiye’de birçok kişinin Erdoğan’ın otoriterleştiği, demokrasiden uzak bir tutum sergilediği görüşünde olduğunu aktardı. 7 Haziran seçim sonuçlarının, Erdoğan’ın Anayasa’da yapmak istediği değişiklikleri de zora soktuğunu belirtti.
Fransa katılımdan memnun
Fransa, Türkiye'de önceki gün gerçekleştirilen seçime katılımın yüksek olmasından büyük memnuniyet duyduğunu açıkladı.
Fransa Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, seçimlerin sorunsuz geçmesinden ve seçimlere katılım düzeyin yüksek olmasından memnuniyet duyulduğu vurgulandı.
Açıklamada, Fransa'nın prensip olarak Türkiye'nin iç siyaseti olan milletvekili seçimi sonuçları ile ilgili yorum yapmayacağına da dikkat çekildi.
“Gezi olayları seçmeni kızdırdı”
Alman Sosyal Demokrat Parti (SPD) Türkiye Koordinatörü Dietmar Nietan, Türkiye’de seçime katılım oranının yüzde 86 olduğuna dikkati çekerek, Türk halkının demokrasiyi şekillendirme isteğinin çok canlı olduğunu belirtti.
Seçim sonuçlarının Türk toplumundaki farklılığında Meclis’e yansımasını sağladığını söyleyen Nietan, “AKP seçimi kazanmasına rağmen kayıp yaşadı. Tek başına iktidar olamayacağı için koalisyon ya da azınlık hükümeti kurmak için anlaşma ve diğer fikirlere de saygı göstermesi gerekecek. Seçmenlerin AKP’nin tutumundan bıktıkları anlaşılıyor. AKP hükümetinin muhalif sesleri susturmaya çalışması, tek başına egemenlik kurma girişimi, Gezi olaylarındaki tutumu birçok insanı endişeye sevk etti ve kızdırdı." dedi.
Putin’den Erdoğan’a tebrik telefonu
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı telefonla arayarak AK Parti'nin seçim başarısından dolayı tebrik etti.
Kremlin’den yapılan açıklamada iki liderin telefon görüşmesi gerçekleştirdiği kaydedildi.
Görüşmede ikili ilişkiler, büyük enerji projelerinin uygulanmasında yaşanan sorunlar ve iki ülke arasında ortak bakanlar kurulu gibi çalışan Üst Düzey İşbirliği Konseyi’nin (ÜDİK) bu yıl Kazan’da yapılacak altıncı zirvesi ile ilgili hazırlıklar ele alındı.
Liderler iletişimin devamı konusunda da mutabık kaldı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “soykırım” ifadesini kullanması ve 1915 olaylarının 100’üncü yılında Erivan’a gitmesi nedeni ile Ankara ile ilişkiler gerilmişti.
Rusya’da yaşanan ekonomik sorunlar nedeni ile iki ülke arasında ticaret hacmi sert bir şekilde düşerken, Türkiye’ye giden Rus turist sayısında da 1 milyona yakın azalma bekleniyor.
“Seçmenden kırmızı kart”
Rusya medyası, Türkiye'de önceki gün yapılan seçimlere büyük ilgi gösterdi. Konuyla ilgili haberlerde AK Parti'nin büyük oy kaybına uğradığı vurgulandı.
Seçmen Erdoğan'a “kırmızı kart” gösterdi başlığını kullanan Moskovski Komsomolets gazetesi ayrıca seçim sonuçlarını, "Türkiye’de Halife’nin düşüşü" olarak yorumladı. Türkiye’de yüzde 86 rekor katılım ile seçimlerin yapıldığını hatırlatan gazete, 2011 seçimleriyle kıyaslandığında AK Parti'nin yaklaşık yüzde 10 oranında oy kaybettiğinin altını çizdi. Rus gazetesi, Halkların Demokratik Partisi'nin ise büyük başarı sağladığını beyan etti.
“Türkiye, Sultan Erdoğan defterini kapattı”
Arap dünyasının önde gelen basın yayın kuruluşları, 25. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nin sonuçlarını manşetlerine taşıdı. Arap basını, "Türkiye, Sultan Erdoğan defterini kapattı", "Hamas, Mursi ve Suriye'nin laneti, Erdoğan'a ulaştı" ve "Erdoğan derin yara aldı" gibi başlıklarla seçim sonuçlarını duyurdu.
“İran'ın politikalarını uygulayan…”
Suudi Arabistan'da yayın yapan Ortadoğu'nun en saygın gazetesi Şark el-Avsat, seçim sonucunu, "Erdoğan derin yara aldı" manşetiyle ilk sayfadan okurlarına duyurdu. Riyad yönetiminin de ciddi itibar ettiği Şark el-Avsat gazetesi haberin detayında, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, İran'ın bölge ülkelerini bölme emellerine hizmet ettiğini ve Türk halkının buna karşı çıkarak 'dur' dediğini savundu.
Yine Suud'dan tüm bölgeye yayın yapan El-Arabiya kanalı, "Erdoğan'la kimse koalisyon yapmak istemiyor" haberiyle seçim sonuçlarını izleyicilerine aktardı. Birleşik Arap Emirlikleri menşeli dünyaca meşhur Skynews Arabiya kanalı da, "Türkiye Erdoğan'ı dövdü" başlığıyla haberi girdi.
Filistin'den yayın yapan Sahifetü el-Kudüs Gazetesi ise "Erdoğan hüsrana uğradı, 2002'den beri ilk yenilgisini aldı" haberiyle okurlarının karşısına çıktı. İngiltere'nin başkenti Londra'dan yayın hayatını devam ettiren El-Arabiya internet sitesi de "Erdoğan kaybetti, Türkiye umutlandı" son dakika manşetiyle seçim sonuçlarını anons etti.
Arap basını, Davutoğlu'nu yine görmedi
Arap basınının, önceki gün oy kullanma işlemi gerçekleştiği sırada hemen hemen tüm haberlerini "Türkiye, Erdoğan ve karşıtlarını belirleyecek" başlığıyla geçmesi dikkat çekmişti. Bu durum Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun Erdoğan'ın gölgesinde kaldığı yorumlarının sıkça yapılmasına sebep olmuştu.
Seçim sonuçlarını duyuran Ortadoğu medyası Davutoğlu'nu yine es geçti. Neredeyse önemli hiçbir basın yayın organı Ahmet Davutoğlu'nun adını bile anmaması, siyasi analistlerin, 'artık bölgede bir etkisinin kalmadı' tespitini yapmasına neden oldu.