Crans Montana'da görüşmeler tüm yoğunluğu ile devam ediyor. Bu çalışma tam da olması gerektiği gibi gidiyor. Gergin, yumuşak, inişli ve çıkışlı.
Bu tür konularda her şeyin dümdüz gitmesi mümkün değil. Hala kapıların vurulup gidilmesi ve kopuş olmaması bence oldukça önemlidir.
Türkiye, Yunanistan, İngiltere yetkilileri ve iki toplumun siyasi liderlikleri 9 gündür orada. BM, AB yetkilileri de orda.
Bu çalışmaya katılan ülkelerin ve iki toplumun önemli siyasi yetkilileri bir anlamda işi gücü bıraktılar, oraya demir attılar. Bunca emek ve çaba veriliyor.
Demek ki tarafların hiç biri iş bozucu olmak istemiyor.
Bu daha evvel de yazdığım gibi olumlu önemli bir noktadır.
Bir kere, Dış politika sorunlarında iki farklı yol olduğu ortadadır.
Ama Toplumlar, ülkeler ila nihaye o sorunla yaşayamayacağına göre, bu sorunların çözümü dediğiniz noktanın da gelişmesi gerekir.
Bunun için önce iki farklı yolu kesişme noktasında buluşturmak gerekir. Buda müzakere masasını kurmak ve oraya oturmak demektir. Bu ilk adımdır. Bundan sonra ise buluşma noktasından başlayarak bir 3. yolu oluşturmak kabiliyeti, sorunları çözmenin bizzat kendisi olur...
Bu 3. yolu oluştururken esas olan tarafların o kesişme noktasında birbirlerine saygılı olmaları ve bu 3. yol yapımını içlerine sindirmeleridir.
Crans Montana'da Kıbrıs'ta 1964 ve1974 statükoları dışında bir yeni 3. Yol için oluşan kesişme bu bakımdan çok önemlidir.
Kesişme...
Ancak burada bir başka olumlu nokta gelişti. Crans Montana'da Kıbrıs Türk tarafı kendi siyasi düzleminde önemli bir 3. yol örneği oluşturdu.
Orda olan CTP, UBP, DP, TDP Genel Başkan ve yetkilileri bir ortak metin sundular.
Bu metni dikkatli bir şekilde okursanız, güzel bir temel olduğunu görürsünüz. Kıbrıs Türk siyasi partileri söz konusu açıklamalarında, BM Genel Sekreteri Sayın Guterres'e Carans Montana'ya katılma çağrısı yaptılar.
Ancak bu çağrıyı yaparken ortak açıklama metninde Güneyin siyasi tutumunu ve davranışını sorgulamadılar, onları suçlamadılar. Yani sorumluluk yükleyerek işten kendilerine göre kısır fayda çıkartmaya çalışmadılar. Bu çok önemli oldu.
Nitekim bu çağrının arkasından Güneyden de ses geldi.
AKEL Genel Sekreteri Sayın Andros Kibrianu da Sayın Guterres'e ayni taleple Crans Montana'ya gelmesi çağrısı yaptı.
Sonuçta BM Genel Sekreteri Crans Montana'ya katılacağını açıkladı.
İşte Dış Politika'da çok farklı görüşleri olan tarafların sorunu aşmak için bir 3. Yol geliştirme noktası buna benzer tavırlarla oluşabilir.
Yani bu sorunların çözümünde kimse, "Ya benim dediğim, ya hiç bir şey" diyerek çözüm üretemez.
Bu yüzden birbirinden farklı görüşleri olan Kıbrıs Türk siyasi partilerinin bu ortak girişimi, sorun çözmede, ya da sorunun çözülmesine katkı üretmede, 3. yolun önemini bir kez daha gösterdi.
Üstelik açıklamanın akılcıl içeriği AKEL Genel Sekreterinin de bu makul öneriye benzer çağrı yapmasını üretti. Onu da bu konuda kutlamak gerekir.
Sonuçta Sayın Guterres'e oraya gidiyor...
Bu gelişle her şey çözülecek mi?
Böyle bir iddiada bulunamam. Ama bu adım önemli bir başka zemin getirecektir. Sayın Guterres'in katılımı, 3. yolun yapımına bir "mühendis bilgisi" temelinde bazı tepelerin aşılması için, onları dozerle yıkmadan; tüneller açıp, 3. yolun o tepelerin altından geçmesi projesinin üretilmesine kapı açabilir...
Yolu sevmek...
Ulaşılmak istenen menzile ulaşmayı hayal edip, bunu çok sevenler şunu bilmelidir.
Ulaşmak istediğiniz menzile"aşık" dahi olsanız, o menzile erişmek için yolda olmayı ve zorluklara karşın o yolda yılmamayı ve yolu sevmeniz lazımdır.
Bunu sevmez ve yol ile yolculuğun zorluğuna katlanmazsanız, istediğiniz kadar o menzile "aşık" olun, ona erişemezsiniz.
Bu bakımdan karamsar ve temelsiz umutlarla yüklü değerlendirmelerden kaçınmak şarttır. Sonuçta iki, bilemediniz üç gün sonra her şeyi netleşecek. O zaman somut veriler üzerinden tartışalım.
Şimdi akıl dolu yaklaşımlarla sürece destek olmak ve katkı sağlamaktır esas olan. Kıbrıs Türk siyasi partilerinin Crans Montana'da yaptıkları ortak açıklama ve Sayın Kibrianu'nun buna benzer akıl dolu açıklaması.
Arkasından Sayın Guterres'in Crans Montana'ya gelmesi 3. yol çalışmasının önemini gösteren bir örnek oldu.
Şimdi kesişme noktasından Kıbrıs'ta 3. yolu ilerletmek için köprü ve tüneller oluşturma işini Sayın Guterres'in de katılımı ile öne almak esastır. Dozerle yıkacağınız her şey size moloz, toz toprak bırakır ve müthiş bir çevre zararı verir.
