Ergenekon destanı ve / veya efsanesine göre, ‘savaştan sonra soykırımından kurtulan İl Han’ın küçük oğlu ve yeğeni ile eşleri, düşman askerlerinin onları bulamayacağı bir yer bulmak için dağa çıkarlar Yabani koyunların yürüdüğü  dar geçitten geçerek içinde akarsular, pınarlar, meyve ağaçları, yaban hayvanların bulunan bir yere yerleştiler. Zamanla nüfusları arttığı için buraya sığmadılar. Ancak atalarının geldiği geçidi bilmedikleri için buradan ayrılamadılar. Bir demirci, dağın demir kısmını eriterek çıkış yolu açabileceğini söyledi. Demirin bulunduğu yere odun ve kömür koyarak yaktılar. Demiri eriterek geçit açtılar ve atalarının vatanına döndüler.’ 
İşte bu nedenle eski Türk takvimine göre 21 Mart, korkunç soykırıma maruz kalan ve saklanarak yok olmaktan kurtulan atalarımız Göktürklerin Ergenokon’dan çıktığı gündür. 
        21 Mart’ı  Atalarımız, ‘Ergenekon bayramı’- Kurtuluş Günü’ veya ‘Oğuz Günü’ olarak büyük gurur ve coşku ile kutlamaktaydı.
Atalarımızın geldiği orta Asya’da’ki Türk devletlerinde halen Ergenekon, çok büyük  coşku ile kutlanmaktadır.  
Ergenekon Bayramı, dünyaya en eski kutlanan bayramdır. 3000 yıldan beri kutlanmaktadır. 
Ancak bazı hatalı siyasi görüş ve fobiler nedeniyle, bize özgü değer ve geleneklerin unutturulması ve tarihimizin de yeni nesillere öğretilmemesi sonucu, biz Ergenekon bayramına sahip çıkmadık.
Zamanla Fars ve Araplar ile kaynaşmamız ve Oğuz-Türkmen gelenek ve ruhunun değişmeye başlaması sonucu, Farsca yeni gün anlamında  olan Nevruz  adı ile kutlanmaktadır. 
21 Mart, halen Türkler, İranlılar, Afganlılar, Gürcüler, Kürtler, Arnavutlar tarafından kutlanmaktadır.
Halen Nevruz bayramının kutlandığı coğrafyada  geçmişte Türk devletleri bulunması, bu günün Türklere ait bir bayram olduğunun kanıtıdır.
Görüldüğü gibi Orta Asya’dan Balkanlara kadar bir çok ülkede yerel renk ve inançlara göre kutlanan Nevruz, her ulusun kendi kültür değerleri ile kısaca Baharın gelişi olarak kutlanmaktadır.
2010 yılında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi 21 Mart’ı ‘Dünya Nevruz Bayramı olarak ilan etti.
Nev (yeni) ve ruz (gün) kelimelerinin birleşmesinden oluşmakta ve Farsca’da Yeni Gün anlamındadır.
21 Mart ilk baharın ilk günüdür. Bu gün kuzey yarımkürede Bahar ekinoksunun yani gün –gece eşitliğinin oluştuğu gündür.
Ekinoks ,gün dönüşümü, ilk baharın habercisi ve sıcakların artması şeklinde yorumlanır.
Ekinoks, gün - gece eşitliği  ve ılım olarak bilinir. Güneş ışınları, Ekvatora dik açı ile gelir. Böylece gece ve gündüz birbirine eşitlenir. Ayrıca güneş hem kuzey hem de güney yarım kürede ayni anda gündoğum hattındadır. 
21 Mart ile birlikte havalar ısınır, doğa yeniden canlanmaya, ağaçlar uyanmaya, çiçeklenmeye toprak yeşermeye , göçmen kuşlar yuvalarına dönmeye başlar. 
.Bu nedenle 21 Mart bütün varlıklar için uyanış diriliş ve yaradılış günü olarak kabul edilir.Görüldüğü gibi halen başka ulusların Nevruz adı altında sahiplendiği Ergenekon Bayramı gerçekte, Türk ulusuna aittir ve eski Türklerde 3000 yıldan beri ‘Ergenekon ve ‘Kurtuluş Bayramı olarak kutlanmaktadır.
1971 yılında Avrupa Tarım Federasyonu (CEA) 21 Mart gününün kuzey yarım küresinde ilkbahar başlangıç günü olarak kabul etti ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım örgütü FAO’dan bu kararın bütün dünyaya tavsiye edilmesini sağladı.